Qîza Bavê Xwe ll BAHOZ BARAN

Qîza Bavê Xwe, Bahoz Baran, Wardoz, 2019, Stenbol

Ev berhem ji 14 çîrokan pêk dihê.

*Gelo Mela Çima Mir

Li malekê mêvanek behsa çîroka melayek kirîye, lê ev çîrok nivco maye. Ji zarok ra jî bûye ehd divê hîn bike dawîyê. Tê ji mamoste dipirse, ji mamoste ra jî dibe ehd. Lê ew jî xwe nagihîne encamê. Dawîyê da encam bi nameyek tê ber dest lê êdî naxwaze hîn bibe. Wisa dihêle.

*Hezar Carî Hela

Nesredîn teredînek e. Xaloyek li kamyona xwe siwar dike û wî piçek bi tevgerên xwe yên dînîtîyê diwestîne.

*Kenê Bêtore

Lehengê çîroka me li pey keçikekê ye. Şerta yekemîn ew e ku divê ev keçik bi kenê xwe di dilê lehengê me da cih bigire. Axir dibîne yek welê lê demek tê êdî ev ken dibe belaya serê wan.

*Mela Şekir

Melayê me li gundê xwe melatîyê dike. Lê rojek dewlet digre ser, dibe hinek tehdeyî li wî dike. Ew jî sond dixwe wek ku heta hetayê zirarê bide sebeban. Axir bi ya xwe dike.

*Xaltîya Eyşo

"Xaltîya Eyşo çi kes bû? Reîsa beledîyeyê bû? Na. Mebûs bû? Na. Ji malmezinan bû? Na. Gula çarşîya biçûk, bûka çarşîya mezin bû Xaltîya Eyşo. "

"Ew xaltîya her kesî bû. Xaltîya yarî û henekan bû, xaltîya gotinên tirş û tehl bû. Xaltîya li ber dilê xelkê bû."
Xaltîya Eyşo li kuçeyên Licê bi dilê xwe digeriya û ji tûrikê xwe gotinan li derdora xwe belav dikir.

*Nîvco

Ev çîrok çîroka nîvcoyekî ye. Dest davêje çi, nikare bibe serî û ew kar di nîvî da dimîne.

*Xezeb

Ev çîrok jî ya melayekî ye. Melayek wek ji melayên di Mêrê Avis a Helîm Yusiv da. Xwedî xesletên xirab. Ev mela nabe xwedî zarok, bi yeka din ra jî dizewice lê axir tê derdixe ku kêmasî di wî da ye. Axir ji qehran dimre, du jinan li çola Xwedê dihêle.

*Carna Mirov Doza Tiştên Nebaş Jî Dike

"Bedewî bela serê mirovî ye" gidî. Keçikeke bedew e lehenga me. Her roj tên ji bonê. Lê ew kesê nake. Bi navê Mistê bi yekî ra dizewice. Mistê araqxwirek e. Li jina xwe tehdeyî nake. Jinik ji araqa wî aciz e. Lê rojek tê, seva vexwarina araqê dikeve ber destê bijîşkan. Çare ew e ku dê xwe ji araq û cixareyê biparêze. Welê jî dike. Lê ku dev ji vana berdide tehdeyî li jina xwe dike. Bêaqûbet dibe. Jinik êdî ber xwe nade û jê dixwaze ku piçek vexwe. Ev jî dibe doza tiştên nebaş.

*Dolmîşa Xalê Miheme

Xalê Miheme ajokarek î bi ser pozê xwe ra ye. Ew bi ajokarîya xwe navdar e li herêmê. Lê pirsgirêkên wî bi dewletê ra hene. Ehlîyeta wî nîn e, naxwaze bistîne jî. Ceza li ceza lê dibirin lê ew dîsa ji ya xwe nayê xwarê. Heta pîr dibe, çavê wî ji erka xwe da dikevin ev vî karê bi hezkirin dike.

*Baş e Ku Dêya Min Neçûye Mektebê

Li derdora wî yên ku dixwînin ji zimanê xwe dibin, dibin biyanîyê zimanê xwe. Yên ku ji wan xwendeyan zêde dibin bi zimanê xwe nizanin. Lê diya wî nexwendî ye. Tirkîya wê nîn e. Bo wê sedemê jî ew, bi zimanê xwe mezin dibe. Baş e ku dêya min nexwendîye dibêje.

*Şahevîn

Ev çîrok, li qûntara Çîyayê Andokê çîroka du evîndara ye: Bilbilo û Gulê. Yek rojek jî ji hevdû naxeyîdin, yek rojek xwe jê bê pevşabûn derbas nakin. Ev çîroka wan e.

*Mektûba Gorbaçovî

Li Licê zilamek, xwedîyê kurekî ye. Bes kurek. Lê ev kur jî lêdixe derdikeve çîyê. Bav dide dû heya Mexmûrê diçe. Solixa wî li wan derna dike. Ji berpirsiyaran kurê xwe dixwaze. Kurê wî seva nexweşîna xwe, li wê derê bi yekê re zewicî ye û bûye xwedî zarok. Ji Mele Elî ra ji viya xweştir xeber hebû gelo?

*Qîza Bavê Xwe

Keçeke ji eşîran. Ji hezkirîyê xwe hinek tişt dixwaze. Ev bar ji wan ra giran têt. Axir xort, ji canê xwe dibeze. Dev jê berdide. Dikeve dû yeka din. Dawîyê da hîn dike ku ev şebekeyek in û xwîna belangazan dimijin. Heta ew bi vê yekê dihese piçek jî dereng dibe.

*Xîreta Gundîyan

Mamosteyek... Li gundekî hatîye wezîfedarkirin. Dê biçe gund. Lê berîya çûyînê derbarê wî gundî da qet tiştinê xweş nabihîze. Ew diçe. Bi çavê xwe dibîne bêtivdîrîya wan. Naxwaze li wê bimîne. Havîn dibe diçe derve vedigere gund dîsa. Lê çi bibîne. Di cihê gundê berê de çi şopek nemaye. Gund yekser guherî ye. Paqij, hevdayî, li hevdû. Ev ecêb dimîne. Kêfa wî ji vê re tê. Qey dibêje heşa wan hatî serê wan.Lê dû re hîn dike ku rastî ne ev e. Ew dê bendavek li wê derê bête avakirin. Û li gor hevdana gund, xaniyê te duqat be, li baxçeyên te dar hebin û nizinim çi û çi, dê pereyekî baş bidin wan. Sedema guherîna gund jî ev yek bî.

....

Nivîskar di vê berhema xwe da li gor qaîdeyên pirtûka rastnivîsa ku ji Weqfa Mezopotamyayê derketîye nivîsîye. Paşdaçekên da/ra bi kar anîye. Û berîya "y"yê jî 'î'yê bi kar anîye.


Ayetullah Badikî, 18.03.2019